सेयर लगानीकर्ताको निरन्तर शिक्षा र व्यावसाक विकायिसका लागि अध्ययन अपरिहार्य हुन्छ । यहाँ १० पुस्तकहरूको सूची प्रस्तुत गरिएको छ जसले सेयर लगानीकर्ताहरूलाई लगानी सम्बन्धी निर्णय गर्नका लागि आवश्यक ज्ञान र सीप बढाउन सहयोग गर्छन् ।
१. द इन्टेलिजेन्ट इन्भेस्टर
बेन्जामिन ग्राहमद्वारा लिखित ‘द इन्टेलिजेन्ट इन्भेस्टर’ वित्त साहित्यमा एक ऐतिहासिक पुस्तक हो । यसले लगानीको लागि सम्वद्र्धनवादी, मूल्यमा आधारित दृष्टिकोणको वकालत गर्दछ ।
ग्राहमले बजारको उतारचढावबाट जोगाउन गहन अनुसन्धान, विविधीकरण र सुरक्षा मार्जिनको महत्वलाई जोड दिन्छन् । उनले लगानीकर्ता र सट्टेबाजहरू बीचको भिन्नता देखाउँछन्, छोटो अवधिको लाभमा भन्दा दीर्घकालीन दृष्टिलाई प्रोत्साहन गर्छन् ।
पुस्तकले आन्तरिक मूल्यको अवधारणा प्रस्तुत गर्छ र स्टक चयनका लागि रणनीतिहरू प्रदान गर्दछ । यो जोखिम न्यूनीकरण गर्न, दिगो र बुद्धिमानी लगानी परिणामहरू प्राप्त गर्न खोज्ने लगानीकर्ताहरूको लागि आधारभूत गाइड हो ।
२. वान अप अन वाल स्ट्रिट
पिटर लिन्चद्वारा लिखित ‘वान अप अन वाल स्ट्रिट’ लोकप्रिय लगानी पुस्तक हो । यसमा शेयर बजार लगानीको लागि लिन्चको सफल रणनीतिको रूपरेखा खिचिएको छ । संसारकै ठूलो लगानी कम्पनीमध्येको फाइडलिटी इन्भेष्टमेन्टका पूर्व प्रमुख लिन्चले लगानी अवसर पहिचान गर्न आफ्नो दैनिक जीवनका अनुभव र अवलोकनहरू प्रयोग गर्न लगानीकर्तालाई सल्लाह दिन्छन् ।
उनले कम्पनीको वित्तीय अवस्था र औद्योगिक गतिशीलता बुझ्ने लगायतका गहन अनुसन्धान आवश्यक हुने सुझाव दिएका छन् । लिन्चले छोटो अवधिको बजार प्रवृत्तिको सट्टा धैर्य, दीर्घकालीन लगानी र आधारभूत कुराहरूमा ध्यान केन्द्रित रहनुको महत्वलाई जोड दिएका छन् । उनले पाठकहरूलाई थाहा भएको कुरामा लगानी गर्न प्रोत्साहित गर्छन् । पुस्तकले नयाँ र अनुभवी लगानीकर्ताहरूका लागि व्यावहारिक गाइडको रूपमा कार्य गर्दछ ।
३. अ र्यान्डम वाक डाउन वालस्ट्रिट
बर्टन जी मल्किलद्वारा लिखित ‘अर्यान्डम वाक डाउन वालस्ट्रिट’ प्रभावकारी बजार परिकल्पनाको वकालत गर्ने एक प्रभावशाली लगानी पुस्तक हो । मल्किलका अनुसार बजारमा स्टक मूल्यहरूको गति अनियमित हुन्छ । स्टकको मूल्य पहिल्याएर बजारलाई लगातार हराउन लगभग असम्भव छ भन्ने उनको तर्क छ ।
उनले लगानीकर्ताहरूलाई कारोबार गर्दा कम लागत लाग्ने इन्डेक्स फन्डमा लगानी गर्न, कम कारोबार गर्न, खरिद गरेर होल्ड गर्न र विविधीकरण गर्न सल्लाह दिएका छन् । पुस्तकले स्टक, बन्ड, रियल स्टेट सहित विभिन्न लगानी उपकरणहरूलाई समेटेको छ । यसमा पोर्टफोलियो व्यवस्थापन र जोखिम न्यूनीकरणका लागि गहन विचार प्रस्तुत गरिएको छ ।
४. हाउ टु मेक मनी इन स्टक्स
विलियम जे ओ’निलद्वारा लिखित ‘हाउ टु मेक मनी इन स्टक्स’ शेयर कारोबारका लागि राम्रो गाइड हो । जुन प्राविधिक विश्लेषण र चार्ट प्याटर्नमा केन्द्रित छ । ओ’निलको ‘क्यानस्लिम’को रणनीति शेयर बजारमा चर्चित अवधारणा हो । यसमा विकसित हुँदै गरेका स्टकहरू पहिचान गर्न आधारभूत र प्राविधिक विश्लेषणको संयोजन गरिएको छ ।
यसले स्टक छनोटमा बलियो आम्दानी, नयाँ उत्पादनको आविष्कार र संस्थागत लगानीकर्ता भएको कम्पनीलाई जोड दिन्छ । ओ’निल घाटा चाँडै घटाउन बजारमा छिटो दौडनुपर्छ, ढिलो गर्नेले गुमाउँछ भन्छन् । उनले कप–एन्ड–ह्यान्डल र डबल बटम टु टाइम प्रविष्टिहरू र निकास जस्ता चार्ट ढाँचाहरू बढी प्रयोग गर्दछन् ।
उनको दृष्टिकोणले अनुशासित, जोखिम व्यवस्थापन र व्यवस्थित स्टक स्क्रिनिङलाई प्राथमिकता दिन्छ । यसले कारोबारीहरूलाई स्टक बजारमा सफलता हासिल गर्न मद्दत गर्दछ ।
५ . मार्केट विजार्डस्
ज्याक डि स्वागरद्वारा लिखित ‘मार्केट विजार्डस्’ सफल कारोबारी र लगानीकर्ताहरूसँग गरिएको अन्तर्वार्ताको संग्रह हो । पुस्तकले लगानीकर्ताहरूको विविध पृष्ठभूमि र कारोबार शैली बारे जानकारी दिन्छ । यसमा प्रस्तुत दृष्टिकोणहरूले तपाईंलाई बजारमा सफलता प्राप्त गर्ने पाठहरू सिकाउन सक्छ ।
स्वागरले पुस्तकमा नियोजित मानसिकता, रणनीति र जोखिम व्यवस्थापन प्रविधिहरू अन्वेषण गरेका छन् । यसले अनुशासन, अनुकूलन र कारोबारमा निरन्तर सिकाइको महत्वलाई प्रकाश पारेको छ । पुस्तकले कारोबार र लगानीको संसारमा बहुमूल्य अन्तरदृष्टि प्रदान गर्दछ । शेयर बजारमा निपुण पेशेवरहरूको अनुभवबाट ज्ञान प्राप्त गर्न खोज्नेहरूका लागि यो पुस्तक बहुमूल्य स्रोत हो ।
६. द लिटल बुक अफ कमन सेन्स इन्भेस्टिङ
जोन सी बोगलले ‘द लिटल बुक अफ कमन सेन्स इन्भेस्टिङ’न्यून कारोबार लागत हुने इन्डेक्स फन्ड मार्फत हुने निष्क्रिय लगानी रणनीतिलाई बढावा दिने पुस्तक हो ।
भ्यानगार्ड समूहका संस्थापक बोगलले सक्रिय रूपमा व्यवस्थित कोषहरूले प्रायः उच्च शुल्क र बारम्बार कारोबारका कारण बजारको औसतभन्दा कम प्रतिफल दिने तर्क गर्छन् । उनले समग्र बजारको प्रतिफल ट्र्याक गर्ने, शेयर खरिद पश्चात् होल्ड गरिराख्ने रणनीतिको वकालत गरेका छन् ।
बोगलले लागत न्यूनीकरण, विविधीकरण र दीर्घकालीन लगानी अभ्यासको महत्वलाई जोड दिएका छन् । उनको पुस्तकले लगानीकर्ताहरूलाई बजारलाई हराउने प्रयास गर्नु भन्दा सरल, विवेकसम्मत र सामान्य ज्ञानलाई प्राथमिकता दिनको लागि आह्वान गरेको छ ।
७. रिमिनिसेन्सेस अफ ए स्टक अपरेटर
एडविन लेफेभ्रेको ‘रिमिनिसेन्सेस अफ ए स्टक अपरेटर’ २०औं शताब्दीको सुरुतिरको एक स्टक कारोबारी जेसी लिभरमोरको काल्पनिक जीवनी हो । पुस्तकले कारोबार र शेयर बजारको मनोविज्ञानमा आधारित अन्तरदृष्टि प्रदान गर्दछ । यसले सट्टेबाजीको संसार पार गरेको लिभरमोरका अनुभव, सफलता र असफलताहरूलाई पछ्याउँछ ।
यसको मुख्य शिक्षा अनुशासन, जोखिम व्यवस्थापन र गल्तीहरूबाट सिक्ने कुरा हो । लिभरमोरको यात्राले कारोबारीहरूले सामना गर्ने भावना र समस्याहरूलाई प्रतिविम्बित गर्दछ । यसलाई कारोबारको मनोविज्ञान र वित्तीय बजारहरूको जटिलताहरूमा रुचि राख्ने जो–कोहीको लागि कालातीत सामग्री भन्न सकिन्छ ।
८. द वारेन बफेट वे
रोबर्ट जी ह्यागस्ट्रमको ‘द वारेन बफेट वे’ विश्वको सबैभन्दा सफल लगानीकर्ताहरूमध्येका एक वारेन बफेटको लगानी दर्शन र रणनीतिहरू बुझ्नको लागि मार्गदर्शक हो । पुस्तकले बफेटका सिद्धान्तहरू अन्वेषण गर्छ । भ्यालु इन्भेस्टिङ, उचित मूल्यमा ठूला कम्पनीहरू खरिद गर्ने र छोटो अवधिको बजार उतारचढावसँग खेल्नुको सट्टा दीर्घकालीन आधारभूत कुराहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्ने विषयको चर्चा पुस्तकमा छ ।
ह्यागस्ट्रमले पुस्तकमा बफेटको स्टक चयन, जोखिम व्यवस्थापन र वित्तीय विश्लेषणको दृष्टिकोणलाई केलाएका छन् । उनले पुस्तकलाई सबै तहका लगानीकर्ताहरूको लागि पहुँचयोग्य बनाएका छन् । पुस्तकले धैर्य, तर्कसंगत र व्यवसायको गहिरो समझको महत्वलाई जोड दिएको छ । समग्रमा पुस्तकले बफेटको समयसिद्ध लगानी अनुभवबाट सिक्न खोज्नेहरूका लागि राम्रो खुराकको काम गर्छ ।
९. सेक्युरिटी एनालाइसिस
बेन्जामिन ग्राहम र डेभिड डोडद्वारा लिखित ‘सेक्युरिटी एनालाइसिस’ भ्यालु इन्भेस्टिङ र वित्तीय विश्लेषणका लागि एक आधारभूत पुस्तक हो । मूल रूपमा १९३४ मा प्रकाशित यो पुस्तकमा धितोपत्र खासगरी स्टक र बन्डहरूको मूल्यांकन गर्नको लागि एक व्यापक रूपरेखा प्रस्तुत गरिएको छ ।
लेखकले आन्तरिक मूल्य र सुरक्षाको मार्जिन मूल्यांकन सहित गहन विश्लेषणको महत्वलाई जोड दिएका छन् । लेखकले रुढिवादी र दीर्घकालीन लगानी दृष्टिकोणको वकालत गर्छन् । कम्पनीको आधारभूत कुराहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्दै पुस्तकमा वित्तीय विश्लेषणका विभिन्न पक्षहरूको चर्चा गरिएको छ । पुस्तकमा कम्पनीको वासलात, आय विवरण, बजार प्रवृत्तिहरू केलाइएको छ । यो एक मौलिक कृति हो । यसले लगानीकर्तालाई वित्त संसारमा विवेकी र सुसूचित निर्णय लिन मार्गदर्शन गर्छ ।
१. द धन्धो इन्भेस्टर
‘द धन्धो इन्भेस्टर’ ले सफल भारतीय–अमेरिकी उद्यमी तथा लगानीकर्ता मोहनिश पबराईको लगानी दर्शनलाई उजागर गर्छ । पुस्तकले वारेन बफेट र चार्ली मंगरले अभ्यास गरेको भ्यालु इन्भेस्टिङका सिद्धान्तहरू अन्वेषण गर्छ । कम्पनीको शेयरलाई तिनीहरूको आन्तरिक मूल्यभन्दा कम बजार मूल्यमा पहिल्याउन सक्ने सीपको महत्वलाई पुस्तकमा जोड दिइएको छ ।
पुस्तकमा लेखक पबराई धेरैतिर छरिएको लगानीभन्दा राम्ररी बुझिएको केही क्षेत्रमा लगानीकेन्द्रित गर्ने, सुरक्षाको मार्जिन कायम राख्ने र दीर्घकालीन परिप्रेक्ष्यमा ध्यान दिने विचार व्यक्त गर्छन् । उनले राकेश झुनझुनवाला जस्ता भारतीय कारोबारीहरूको लगानी रणनीतिबाट प्रेरणा लिएर उनीहरूको सफलताको अनुकरण गर्न खोज्ने महत्वाकांक्षी लगानीकर्तालाई व्यावहारिक अन्तरदृष्टि प्रदान गर्छन् ।
स्टक मार्केट परिवर्तनशील हुन्छ । त्यसैले पुस्तकहरू पढ्नुको अतिरिक्त बजार प्रवृत्ति र समाचारहरूको अद्यावधिक जानकारी राख्नुपर्छ । सफल लगानीकर्ता बन्नको लागि जानकारीका स्रोतहरूको विविधीकरण पनि आवश्यक हुन्छ ।